ဒီေန႔ သီတင္းကြ်တ္လဆန္း ရွစ္ရက္၊ ဥပုသ္ေန႔အတြက္... ဆရာႀကီး ဦးေရႊေအာင္ ရဲ႕ ကုသုိလ္နဲ႔ အကုသုိလ္ စာအုပ္ထဲက မာတိကမာတာ(၂) ေဆာင္းပါးထဲမွ စိတၱာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္ဆုိင္ရာ မွတ္သားစရာတခ်ိဳ႕ကို ေကာက္နႈတ္ ေဖာ္ျပေပးပါရေစရွင္...
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ႔ မာတိက မာတာအေၾကာင္း ၾကားဖူးၾကမယ္ ထင္ပါတယ္..။ မာတိက ရြာစားရဲ႕ မိခင္၊ ရဟန္း ၆၀ ကို ၀ါဆိုေက်ာင္းကပ္လွဴၿပီး ဆြမ္းလုပ္ေကြ်းျပဳစုရင္း ရဟန္းေတာ္ေတြ က်င္႔ၾကံအားထုတ္ေနတဲ႔ ၃၂ ေကာ႒ာသ ကမၼ႒ာန္းကို တဆင္႔ နာယူအားထုတ္ရာမွ အနာဂမ္မိမဂ္ ကို ပဋိသမၻိဒါ ေလးပါး၊ အဘိညာဥ္ ၆ ပါးတုိ႔နဲ႔ တကြ ရရွိခဲ႔သူပါ။ ရဟန္း ၆၀ စလံုး ပဋိသမၻိဒါ ေလးပါးနွင္႔တကြ အရဟတၳဖုိလ္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳနုိင္ေအာင္ ရဟန္းေတာ္မ်ား အစာအာဟာရအေနျဖင္႔ သပၸာယျဖစ္ေအာင္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ဆြမ္းေဘာဇဥ္မ်ား စီစဥ္ျပဳစုေပးခဲ႔သူလုိ႔ သာသနာေတာ္ မွတ္တမ္းမွာ မွတ္တမ္းတင္ခံထားခဲ႔ရသူပါ။
အဲဒီမာတိက မာတာရဲ႕ ဂုဏ္သတင္းကို ၾကားလုိ႔ ရဟႏာၱ (၆၀)တို႔ နည္းတူ မာတိကမာတာကို အမွီျပဳၿပီး ရဟႏာၱျဖစ္ေအာင္ တရားအားထုတ္ခ်င္တဲ႔ ပုထုဇဥ္ ရဟန္းတစ္ပါးက ျမတ္စြာဘုရားထံ ေလွ်ာက္ထားခဲ႔ပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားကလည္း အဲဒီအညတရ ရဟန္းရဲ႕ဣေႁႏၵ အႏုအရင္႔ကို ၾကည္႔ၿပီး စရုိက္နဲ႔ လုိက္ေသာ ကမၼ႒ာန္းကို ေပးၿပီး ခြင္႔ျပဳခဲ႔ပါတယ္။
အဲဒီ အညတရ ရဟန္းဟာ မာတိက ရြာေရာက္လုိ႔ သူ႔စိတ္ထဲက ၾကံစည္ေတာင္႔တမိတာေတြကို မာတိကမာတာက သိေနခဲ႔ၿပီး ျဖည္႔ဆည္းေပးပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ သူ႔စိတ္ရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာတဲ႔ မေကာင္းတဲ႔ အေတြးအၾကံေတြကို မာတိကမာတာ သိျမင္ကုန္မွာ စုိးေၾကာက္လာတာနဲ႔ ဆက္လက္ တရားအားမထုတ္နုိင္ေတာ႔ဘဲ ျမတ္စြာဘုရားသီတင္းသံုးရာ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္သို႔သာ ျပန္လာခဲ႔ပါတယ္။ အဲဒီေတာ႔ ျမတ္စြာဘုရားက မာတိကရြာ ကမၼ႒ာန္းေက်ာင္းကိုသာ ျပန္သြားဖုိ႔ ဆံုးမၾသ၀ါဒေပးရင္း စိတၱာနုပႆနာ သတိပ႒ာန္ ေဒသနာေတာ္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ႔ ဂါထာေလးကေတာ႔...
စိတ္သည္ ဆံုးမရ အလြန္ခက္၏၊ အလြန္လ်င္ျမန္၏။ ေရာက္ခ်င္ရာသို႔ ေရာက္တတ္၏။ ထုိစိတ္ကို ယဥ္ေက်းလာေအာင္ ဆံုးမနုိင္လွ်င္ ေကာင္း၏၊ ယဥ္ေက်းေသာ စိတ္သည္ ခ်မ္းသာကို ေဆာင္နုိင္၏။
စိတ္ဟူသည္ ယဥ္ေက်းေအာင္ ဆုံးမရ အလြန္ခက္၏။ စိတ္ကို သူ႔အလုိအတုိ္င္း အထိန္းအကြပ္မရွိပဲ လႊတ္ေပးျခင္းအားျဖင္႔ ယဥ္ေက်းေအာင္ဆံုးမလုိ႔ မရ။ ထုိသို႔ျပဳပါက စိတ္သည္ ယဥ္ေက်းမလာပဲ ပိုၿပီး ရုိင္းလာ၊ ပုိၿပီး ထၾကြေသာင္းက်န္းလာမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ ထုိဆံုးမနည္းသည္ အစြန္းေရာက္ေသာ ဆံုးမနည္း “ကာမသုခလႅိကာနုေယာဂနည္း” အတြင္း၀င္သည္ဟု ဆုိရမည္။
ထုိ႔အတူ အတင္းအဓမၼ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ဆံုးမျပန္လွ်င္လည္း စိတ္၏ သဘာ၀ကို တုိက္ခုိက္ရာ ေရာက္ျပန္ပါသည္။ အတုိင္းမသိ ၾကီးမားေသာ သဘာ၀၏ တန္ျပန္တုိက္ခုိက္မႈေၾကာင္႔ စိတ္သည္ ပိုၿပီး မယဥ္ေက်းလာသည္႔အျပင္ ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္လာမည္ျဖစ္သည္။ ကေသာငး္ကနင္းျဖစ္ျခင္းဆုိသည္မွာ စိတ္၌ေရာဂါရျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ ထုိသို႔ အတင္းအဓမၼ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္၍ ဆံုးမေသာ နည္းသည္လည္း မွန္ကန္ေသာနည္းမဟုတ္ပဲ အစြန္းတစ္ဖက္သို႔ ေရာက္ေသာ “ အတၱကိလမထာနုေယာဂ” ၌ အက်ံဳး၀င္သည္။
ထုိသုိ႔ ဆံုးမရခက္ေသာ စိတ္ကို ယဥ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမရာ၌ မဇၥ်ိမ ပဋိပဒါက်ဖုိ႔ လုိ၏။ သုိ႔မွသာ ဆံုးမနည္း မွန္ကန္ၿပီး စိတ္လည္း ယဥ္ေက်းလာမည္ျဖစ္သည္။ ထုိနည္းမွာ စိတၱာနုပႆနာ သတိပ႒ာန္နည္း ျဖစ္၏။
စိတၱာနုပႆနာအရ စိတ္ကို ဆံုးမေသာအခါ စိတ္၏ သဘာ၀ကို သိထားဖုိ႔ လုိ၏။ စိတ္၏ သဘာ၀ကို သိထားလွ်င္ စိတ္ကို မဇၥ်ိမ ပဋိပဒါျဖင္႔ ယဥ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမႏုိင္၏။ စိတ္၏ သဘာ၀မွာ ေဒသနာေတာ္အရ ဆုိလွ်င္ စိတ္သည္ အလြန္လ်င္ျမန္၏။ တစ္ခုေသာ ခဏအတြင္း၌ပင္ စိတ္သည္ ကုေဋတစ္သိန္းခန္႔ ျဖစ္နုိင္၏။ ခ်ဳပ္နုိင္၏။ စိတ္သည္ ထုိမွ်ေလာက္ ျမန္ပါ၏။
ထုိ႔အျပင္ စိတ္သည္ သြားခ်င္ရာ သြားတတ္၏။ “ ဒီအာရံုမေကာင္းဘူး၊ မသြားနဲ႔” ဟူ၍လည္း တားဆီး၍ မရ၊ လွစ္ခနဲ ေျပးသြားတတ္၏။ “ ဒီအာရံုကေကာင္းတယ္၊ ဒီမွာေန” ဟူ၍လည္း တုိက္တြန္း၍ မရ၊ မိမိထားရာအာရံုမွ ျဖဳန္းခနဲ ထြက္ေျပးသြားတတ္၏။ တစ္ခါတရံ မိမိစိတ္သည္ ဘယ္ေရာက္သြားမွန္းပင္ မသိလုိက္။
အမွန္အားျဖင္႔ စိတ္သည္ ထားရာမွာ ေနခ်င္လည္း ေန၏၊ မေနခ်င္လည္း မေန။ မထားရာမွာ မေနခ်င္လည္း မေန၊ ေနခ်င္လည္း ေန၏။ ထုိ႔အျပင္ မိမိက ထားထား မထားထား၊ စိတ္သည္ သူ႔ ေနခ်င္သလုိ ေန၏။ သူသြားခ်င္သလို သြား၏။ သူ႔သေဘာ၊ သူ႔ဆႏၵ၊ သူဧကရာဇ္။ ဤသည္မွာ စိတ္၏ သဘာ၀ျဖစ္၏။
မသိလွ်င္ ခက္၏။ သိလွ်င္ လြယ္၏။ မသိျခင္းသည္ အ၀ိဇၹာျဖစ္၏။ သိျခင္းသည္ ၀ိဇၹာျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ မိမိ၏ စိတ္ကို မိမိက သိေအာင္ သတိျဖင္႔ အၿမဲတမ္း ေစာင္႔ၾကည္႔အပ္၏။ သြားခ်င္ရာ သြားပါေစ ကိစၥမရွိ၊ သြားမွန္း သိဖုိ႔သာ လုိ၏။
ေလာဘအာရံုသုိ႔ သြားလွ်င္လည္း ေလာဘအာရံုသို႔ သြားလွ်င္လည္း ေလာဘအာရံုသို႔ သြားမွန္းသိေအာင္၊ ေဒါသအာရံုသို႔ သြားလွ်င္လည္း ေဒါသအာရံုသို႔ သြားမွန္းသိေအာင္၊ ထုိ႔ျပင္ ကုသုိလ္အာရံု တစ္ခုခုသုိ႔ သြားလွ်င္လည္း ကုသုိလ္အာရံု တစ္ခုခုသို႔ သြားမွန္းသိေအာင္၊ အယုတ္ဆံုးအားျဖင္႔ မိမိ၏ စိတ္ ဘယ္ေရာက္သြားမွန္း၊ မသိလွ်င္ေတာင္မွ ဘယ္ေရာက္သြားမွန္း မသိသည္႔ သေဘာကိုပင္ သိေအာင္ သတိျဖင္႔ စိုက္၍ အားထုတ္အပ္၏။
ထုိအခါ မိမိ၏ စိတ္သည္ မိမိကုိ လွည္႔ပတ္၍ မရေတာ႔။ မိမိ၌ ေလာဘစိတ္ ျဖစ္လွ်င္လည္း ေလာဘစိတ္ ျဖစ္မွန္းကို သိလာ၏။ ေဒါသစိတ္ျဖစ္လွ်င္လည္း ေဒါသစိတ္ ျဖစ္မွန္းကို သိလာ၏။ ေမာဟစိတ္ျဖစ္လွ်င္လည္း ေမာဟစိတ္ျဖစ္မွန္းကို သိလာ၏။ ကုသိုလ္စိတ္ တစ္ခုခု ျဖစ္ေနလွ်င္လည္း ကုသိုလ္စိတ္ တစ္ခုခုျဖစ္မွန္းကို သိလာ၏။ အယုတ္ဆံုးအားျဖင္႔ ဘာစိတ္ျဖစ္ေနမွန္း မသိလွ်င္လည္း ဘာစိတ္ ျဖစ္ေနမွန္းမသိ၊ မသိေစကာမူ ထုိအတိအက် မေျပာနုိင္ေသာ အာရံုတစ္ခုခုကိုသိေနေသာ စိတ္ ျဖစ္ေနမွန္း သိလာ၏။
စိတၱာနုပႆနာ သတိပ႒ာန္ ဟူသည္မွာ မိမိစိတ္က သိေနေသာ သိစရာ အာရံုပိုင္းကို ပဓာနထား၍ အာရံုမျပဳဘဲ ထုိသိစရာ အာရံုတစ္ခုခုကို သိတတ္ေသာ အာရမၼဏိက ျဖစ္ေသာ မိမိ၏ စိတ္ကိုသာ ပဓာနထား၍ အာရံုျပဳၿပီး သိေနျခင္းျဖစ္၏။ အာရမၼဏိက ျဖစ္ေသာ စိတ္က အာရံုျပန္ျဖစ္ေနျခင္း ျဖစ္၏။
ထိုအခါ သူ၏ အာရံုသည္ စိတ္သာ ျဖစ္ေတာ႔၏။ အမွန္အားျဖင္႔ အာရံုပိုင္းနွင္႔ အာရမၼဏိကပိုင္းတြင္ အာရမၼဏိကပို္င္းကို ပဓာနထား၍ ရႈမွတ္လွ်င္ ယင္း၏ အာရံုပိုင္းလည္းအလုိလုိ ပါ၀င္ၿပီးသား ျဖစ္လာ၏။ အာရမၼဏိကပိုင္းဟူသည္မွာစိတ္ပင္ ျဖစ္၏။ စိတ္ဟူသည္ အာရံုနွင္႔ ကင္း၍ မျဖစ္ေကာင္းေသာေၾကာင္႔ စိတ္ျဖစ္သည္ ဆုိကတည္းက ယင္းအေနျဖင္႔ အာရံုျပဳရာ အာရံုတစ္ခုခု သည္ မလႊဲသာ မေရွာင္သာ ပါ၀င္ၿပီးသား ျဖစ္၏။
ထုိ႔ေၾကာင္႔ စိတ္ကို ပဓာနထား၍ သတိျဖင္႔ ရႈမွတ္ပါက ထုိစိတ္၏ အာရံုကိုလည္း အလုိအေလ်ာက္ အပဓာနအားျဖင္႔ ရႈမွတ္ၿပီးသား ျဖစ္ေလ၏. ထုိသို႔ ရႈမွတ္ရာတြင္ “သတိ၊ ၀ီရိယ၊ သမာဓိ” ဟူေသာ သမာဓိ မဂၢင္သံုးပါး “ အား” မေကာင္းမီ “အသိ” က်ဲေသာ္လည္း ယင္း မဂၢင္ သံုးပါး အားေကာင္းလာသည္ႏွင္႔အမွ် အသိသည္ စိပ္စိပ္လာမည္ ျဖ္စ၏။
ယင္းမဂၢင္သံုးပါးတြင္ သတိပ႒ာန္ ဆုိသည္႔အတုိင္း “သတိ” သည္ ျပ႒ာန္း၏။ “သတိ” ျပ႒ာန္းသည္နွင္႔ အမွ် ၀ီရိယသည္လည္း သမၼပၸဓာန္ထုိက္ေအာင္ ျပ႒ာန္းဖုိ႔ လုိ၏။ သတိနွင္႔ ၀ီရိယ အားေကာင္းလာလွ်င္ သမာဓိ၀င္လာမည္။ သမာဓိ၀င္လာလွ်င္ ပညာ၀င္လာမည္။ ပညာ၀င္လာလွ်င္ အသိ စိပ္၍ စိပ္၍ လာမည္။ ထုိအခါ မိမိ၏ ေရွးစိတ္သည္ ဘယ္ကိုပင္ ေျပးေျပး ဘယ္ကို ေျပးမွန္း မိမိ၏ ေနာက္စိတ္က သိလာ၏။
ထုိအခါ မိမိ၏ အရႈခံ “ေရွးစိတ္” နွင္႔ ရႈတတ္ေသာ “ေနာက္စိတ္” နွစ္မ်ိဳးလံုး အၿမဲတေစ ျဖစ္ေန ပ်က္ေန သည္ကိုပါ သိလာ၏။ ဤသို႔ သိလာသည္ကိုပင္ ယထာဘူတဉာဏ္ကို ရျခင္းမည္၏ ဟူ၍ ဆုိရ၏။
ျဖစ္ပ်က္ကို ျမင္လာသည္အထိ ယထာဘူတဉာဏ္ကို ရေသာအခါ သခၤါရတရားတုိ႔ကို ၿငီးေငြ႔ေသာ နိဗၺိဒါဉာဏ္သည္ ျဖစ္ေပၚလာေလ၏။ နိဗၺိဒါဉာဏ္ျဖစ္ေပၚလာသည္ႏွင္႔အမွ် စိတ္သည္ ယဥ္ေက်းလာ၏။ ထုိ႔ေနာက္ ျဖစ္ပ်က္တုိ႔ ဆံုးရာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳၿပီး တဏွာ ေခၚေသာ သမုဒယသစၥာကို ပယ္ႏုိင္ေသာ ၀ိေရာဂ ဉာဏ္သည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ထုိအခါ စိတ္သည္ အလံုးစံု ယဥ္ေက်းေလၿပီ။ မဂ္ဉာဏ္ ဖုိလ္ဉာဏ္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို ရေလၿပီ။
ဤေဒသနာေတာ္သည္ စိတၱာႏုပႆနာ သတိပ႒ာန္ျဖင္႔ ယထာဘူတဉာဏ္၊ နိဗၺိဒါဉာဏ္၊ ၀ိရာဂဉာဏ္ ေပါင္း ဉာဏ္သံုးပါးကို ရ၍ အရဟတၳဖုိလ္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳနုိင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေသာ ေဒသနာေတာ္ပင္ျဖစ္ပါ၏။
(ဦးေရႊေအာင္၏ ကုသိုလ္နွင္႔ အကုသုိလ္ စာအုပ္၊ မာတိကမာတာ(၂) ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္)
Comments
ဖတ္ျပီးေက်းဇူးတင္ေနမိတယ္။
ဟုတ္တယ္ေနာ္ အမ..ဘုန္းဘုန္းတရားမွတ္ခိုင္းတုန္းကလဲ အဲလိုပဲ ေဟာတယ္..
ဟိုးတေန့က ဂ်ပန္တရားထိုင္နည္းသြားသင္တုန္းကလဲ အဲလိုပဲ ေျပာတယ္..
သြားေနတဲ့ စိတ္ကို အသိေလးကပ္ပီးလိုက္ေနဖို႔ပဲလိုတယ္တဲ့..။
ၾကိဳးစားပီး ျငိမ္းခ်မ္းေအာင္ေနၾကည့္မယ္..။
တန္ဖိုးရိွတဲ့စာေတြအတြက္ ေက်းဇူးပါ..အမေရ..
မာတိက မာတာ အေၾကာင္းကို အရွင္ေဆကိႏၵနဲ႔ ဆရာခ်စ္ဦးညိဳတဲ႔ ေဆြးေႏြးတာကိုလည္း ျမန္မာျပည္မွာရိွတုန္းက ၾကည္႕လုိက္ဖူးပါတယ္။ ...။
အညတရ ရဟန္း ဟာ သူ႕အတိတ္ဘ၀ေတြကို ျပန္သိျပီး ဆင္ျခင္ၾကည္႕တဲ႔အခါ ..မာတိက မာတာ က သူ႕ကို မေကာင္းၾကံခဲ႔တာေတြကိုလည္း ေတြ႕ပါတယ္ ....။ စိတ္ကလည္း မျငိမ္သက္ေတာ႔ပါဘူး ...။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မာတိက မာတာ က သတၱမံဘ၀ကိုပါ ဆက္ျပီး ဆင္ျခင္ၾကည္႕ဖို႕ေျပာပါတယ္ ...။ အဲဒီဘ၀မွာေတာ႔ မာတိက မာတာက သူ႕ေကာင္းက်ိဳးကို ေဆာင္ဖူးတာျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္ ...။
.... တရားရသြားတာ မရသြားတာထက္ ... ဘ၀အဆက္ဆက္ ေကာင္းလိုက္မေကာင္းလိုက္ ျဖစ္တတ္တဲ႔ လူေတြရဲ႕စိတ္အေၾကာင္းကို ေတြးမိလို႕ မာတိက မာတာ အေၾကာင္းကို မွတ္မိေနတာပါ....။
ေနာက္တစ္ခုက အရွင္ေဆကိႏၵထုတ္ျပတဲ႔ ေကာက္ခ်က္ေလးတစ္ခုပါ .. မာတိက မာတာ က ဘာလို႕ အနာဂမ္တည္တာလဲဆိုတဲ႔အခ်က္ပါ ....။ သူက ေမတၱာတရား အားၾကီးလို႕ အနာဂမ္တည္သြားတာလို႕ ဆရာေတာ္က အခ်က္အလက္နဲ႔သံုးသပ္ျပတာပါ ...။
အခုလည္း ဒီပို႕စ္ကို ဖတ္လိုက္ရလို႕ အရင္က မွတ္ထားေတြကို ျပန္သတိရမိလို႕ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ...။
ခင္မင္စြာျဖင္႔
Zephyr
ခင္မင္ေလးစားစြာနဲ႔